Η διαδρομή της Ηλιοκώμης: από τη Τζερέπλιανη έως Σήμερα

Η ιστορία της “Τζερέπλιανης”

H Ηλιοκώμη, αποτελεί ένα από τα μικρά χωριά του Δήμου μας, που έχει και αυτό τη δική του μεγάλη Ιστορία. Στην περιοχή υπάρχουν ευρήματα κατοίκησής της από την αρχαιότητα και πιθανολογείται ότι η Ηλιοκώμη υπήρξε σημαντική κωμόπολη.

Αρχικά κατοικήθηκε από τη θρακική φυλή των Ζαιελέων, ονομαζόταν Σιροπαίονες και βρισκόταν γύρω από τον σημερινό οικισμό μέχρι την αγροτική τοποθεσία «Μεϊβαλίκια», όπου υπάρχουν ερείπια, πήλινες νεροσωλήνες, κιούγκια κ.α.

Από το 479 π.Χ. άρχισαν να μετακινούνται οι πρώτοι Μακεδόνες τη Βισαλτία Nιγρίτας ενώ ο μεγάλος όγκος τους εγκαταστάθηκε το 339 π.Χ. την εποχή του Φιλίππου του Β ́.

Η Ηλιοκώμη αναφέρεται ως «Τζερέπλιανη» τον Ιανουάριο του έτους 1316 σε απογραφικό πρακτικό του ορφανοτρόφου Τρύφωνα Κεδρηνού, στο οποίο μνημονεύεται η παρουσία στο χωριό 22 νοικοκυριών (παροίκων της Μονής Ιβήρων του Αγίου Όρους) και ενός προκαθημένου, οι οποίοι ασχολούνταν με την αμπελοκαλλιέργεια και την εκτροφή ζώων. Σε οθωμανικό φορολογικό κατάστιχο του 1454/5 αναφέρεται ως Ĉereplen με 711 περίπου χριστιανούς κατοίκους και 5 μουσουλμάνους.

Το χωριό επιβίωσε και την περίοδο της Τουρκοκρατίας και στα τέλη του 19ου αιώνα είχε 200 περίπου Έλληνες και 180 Οθωμανούς. Απελευθερώθηκε το 1913, ενώ το 1914 ήρθαν και κατοίκησαν πρόσφυγες από την περιοχή της Ανατολικής Θράκης.Οι πρόσφυγες κατοίκησαν στα τουρκικά σπίτια τα οποία εγκαταλείφθηκαν από τους κατόχους τους και άρχισαν να καλλιεργούν τα τα κτήματα, των οποίων αργότερα τους παραχώρησε οριστικά την κυριότητα το Ελληνικό κράτος.

Το 1924 στην Ηλιοκώμη ήρθαν και κατοίκησαν Έλληνες από την Μπάφρα της Μ.Ασίας.

Το 1934 το χωριό μετονομάστηκε σε Ηλιοκώμη.

Σημαντικά αξιοθέατα είναι τα δύο κτίρια της παλαιάς αποθήκης και του δημοτικού σχολείου καθώς και ο ενδιάμεσος σε αυτά χώρος «Χιονίστρα», που έχουν χαρακτηριστεί ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία.

Σύμφωνα με την απογραφή του 2022 έχει πληθυσμό 342 κατοίκους .