Συνδρομή

horiatika.press@gmail.com

Χωριά χαραγμένα στη μνήμη όλων μας: Τα 130 Μαρτυρικά Χωριά της Κατοχής

Ο Κατάλογος των Μαρτυρικών Οικισμών της Ελλάδας

Καθ’ όλη την ιστορία της Ελλάδας, και ιδιαίτερα κατά την περίοδο της Κατοχής, πολλοί οικισμοί υπέστησαν τις φρικτές συνέπειες της βίας των κατακτητικών δυνάμεων, βιώνοντας απώλειες, καταστροφή και ανείπωτο ανθρώπινο πόνο.

Ο όρος «Μαρτυρικά Χωριά» αναφέρεται στους οικισμούς της Ελλάδας που υπέστησαν αδιανόητες καταστροφές και ανυπολόγιστο κόστος σε ανθρώπινες ζωές κατά την διάρκεια των πολεμικών συγκρούσεων, ιδιαίτερα από ξένους κατακτητές ή εισβολείς. Αυτοί οι τόποι χαρακτηρίζονται επίσημα ως μαρτυρικοί μέσω προεδρικού διατάγματος και αφορούν κυρίως περιοχές που υπέστησαν μαζικές εκτελέσεις και ολοκληρωτική καταστροφή κατά τη διάρκεια της Κατοχής (1941-1944).

Στην παρακάτω λίστα, παρατίθενται οι οικισμοί που έχουν ήδη λάβει τον επίσημο χαρακτηρισμό ως μαρτυρικοί. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι εκκρεμούν αποφάσεις για τον χαρακτηρισμό ως μαρτυρικών αρκετών ακόμα οικισμών της χώρας.

Κρήτη

  • Άγιος Βασίλειος Βιάννου Ηρακλείου
  • Αμιράς Ηρακλείου
  • Άνω Βιάννος Ηρακλείου
  • Άνω Μέρος Ρεθύμνου
  • Ανώγεια Ρεθύμνου
  • Βαχός Ηρακλείου
  • Βορίζια Ηρακλείου
  • Βρύσες Αμαρίου Ρεθύμνου
  • Γδόχια Λασιθίου
  • Γερακάρι Ρεθύμνου
  • Δαμάστα Ηρακλείου
  • Έμπαρος Ηρακλείου
  • Κακόπετρος Χανίων
  • Καλάμι Ηρακλείου
  • Καλή Συκιά Ρεθύμνου
  • Καλλικράτης Χανίων
  • Καμάρες Ηρακλείου
  • Κάνδανος Χανίων
  • Κάτω Βιάννος Ηρακλείου
  • Κάτω Σύμη Ηρακλείου
  • Κεφαλοβρύσι Ηρακλείου
  • Κοντομαρί Χανίων
  • Κοξαρέ Ρεθύμνου
  • Κουστογέρακο Χανίων
  • Κρύα Βρύση Ρεθύμνου
  • Λιβαδάς Χανίων
  • Λοχριά Ρεθύμνου
  • Μαλάθυρος Χανίων
  • Μαγαρικάρι Ηρακλείου
  • Μονή Χανίων
  • Μουρνιές Λασιθίου
  • Μύρτος Λασιθίου
  • Πεύκος Ηρακλείου
  • Ρίζα Λασιθίου
  • Σαχτούρια Ρεθύμνου
  • Σάρχος Ηρακλείου
  • Σκινέ Χανίων
  • Σοκαράς Ηρακλείου
  • Σούγια Χανίων
  • Συκολόγος Ηρακλείου
  • Τυμπάκι Ηρακλείου
  • Χόνδρος Ηρακλείου

‘Ηπειρος και Επτάνησα

  • Αηδονοχώρι Ιωαννίνων
  • Αργίνια Κεφαλονιάς
  • Ασπράγγελοι Ιωαννίνων
  • Βοβούσα Ιωαννίνων
  • Γρεβενίτι Ιωαννίνων
  • Δόλιανη Ιωαννίνων
  • Ελάτη Ιωαννίνων
  • Ηλιοχώρι Ιωαννίνων
  • Καβαλλάρι Ιωαννίνων
  • Καλουτάς Ιωαννίνων
  • Καταρράκτης Άρτας
  • Κομμένο Άρτας
  • Καταρράκτης Ιωαννίνων
  • Κρυοπηγή Πρέβεζας
  • Λεπτοκαρυά Ιωαννίνων
  • Λιγκιάδες Ιωαννίνων
  • Μακρίνο Ιωαννίνων
  • Μανασσής Ιωαννίνων
  • Μεσοβούνι Ιωαννίνων
  • Κεφαλόβρυσο Ιωαννίνων
  • Μουσιωτίτσα Ιωαννίνων
  • Παραμυθιά Θεσπρωτίας
  • Ροδάκινο Άρτας
  • Τρίστενο Ιωαννίνων
  • Φλαμπουράρι Ιωαννίνων

Μακεδονία-Θράκη

  • Αμπελόφυτο Κιλκίς
  • Γέρμας Καστοριάς
  • Ελατοχώρι Πιερίας
  • Ερμακιά Κοζάνης
  • Δοξάτο Δράμας
  • Δροσοπηγή Φλώρινας
  • Ελευθεροχώρι Πέλλας
  • Καταφύγιο Κοζάνης
  • Κλεισούρα Καστοριάς
  • Κλειστό Κιλκίς
  • Κορμίστα Σερρών
  • Κοσμάτι Γρεβενών
  • Κυδωνιά Κιλκίς
  • Κύργια Δράμας
  • Κωσταράζι Καστοριάς
  • Λάγκα Καστοριάς
  • Λέχοβο Φλώρινας
  • Μελάνθιο Καστοριάς
  • Μεσόβουνο Κοζάνης
  • Νέα Κερδύλια Σερρών
  • Νίκη Καστοριάς
  • Παλαιό Πευκωτό Πέλλας
  • Προσοτσάνη Δράμας
  • Πύργοι Κοζάνης
  • Σέρβια Κοζάνης
  • Σιδηρόνερο Δράμας
  • Τρία Έλατα Πέλλας
  • Χορτιάτης Θεσσαλονίκης
  • Χωριστή Δράμας Άνω Καρυόφυτο Ξάνθης

Πελοπόννησος

  • Άγιοι Ανάργυροι Λακωνίας
  • Αετός Μεσσηνίας
  • Βλαχέρνα Αρκαδίας
  • Γεράκι Ηλείας
  • Ερυμάνθεια Αχαΐας
  • Καλάβρυτα
  • Κερπινή Αχαΐας
  • Κοσμάς Αρκαδίας
  • Λίμνες Αργολίδας
  • Πτέρη Αχαΐας
  • Ρωγοί Αχαΐας

Στερεά Ελλάδα

  • Αγία Ευθυμία Φωκίδας
  • Άγιος Θωμάς Βοιωτίας
  • Βουνιχώρα Φωκίδας
  • Δίστομο Βοιωτίας
  • Επτάλοφος Φωκίδας
  • Καλάμι Βοιωτίας
  • Καλοσκοπή Φωκίδας
  • Λιδωρίκι Φωκίδας
  • Λιλαία Φωκίδας
  • Μαυρολιθάρι Φωκίδας
  • Μενδενίτσα Φθιώτιδας
  • Προσήλιο Φωκίδας
  • Ταξιάρχες Κύμης (Κακολύρι)
  • Τυμφρηστός Φθιώτιδας
  • Υπάτη Φθιώτιδας

Θεσσαλία

  • Δομένικο Λάρισας
  • Δράκεια Μαγνησίας
  • Κερασιά Μαγνησίας
  • Κουτσούφλιανη Τρικάλων
  • Νέα Αγχίαλος Μαγνησίας
  • Ριζόμυλος Μαγνησίας
  • Σαραντάπορο Λάρισας
  • Τσαρίτσανη Λάρισας

Τα Μαρτυρικά Χωριά αποτελούν σύμβολα αντίστασης και θυσίας, φέροντας τη μνήμη των φρικαλεοτήτων της εποχής της Κατοχής και των αγώνων των κατοίκων τους κατά των κατακτητών. Η μνήμη αυτών των τόπων πρέπει να παραμένει ζωντανή, όχι μόνο ως φόρος τιμής στους αγωνιστές του παρελθόντος, αλλά και ως υπενθύμιση στους νεότερους για τη σημασία της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και του σεβασμού προς την ανθρώπινη ζωή και αξιοπρέπεια.

Πηγές: Προεδρικό Διάταγμα 49/2017, Προεδρικό Διάταγμα 32/2020, Δίκτυο Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών
Πηγή φωτογραφίας Μνημείου Κορμίστας: thes.gr