Συνδρομή

horiatika.press@gmail.com

,

Ο πύργος του Μαρμαρίου

Ο πέτρινος μάρτυρας της μεγάλης βυζαντινής δόξας στον αρχαιολογικό χώρο της Αμφίπολης

Ο βυζαντινός πύργος του Μαρμαρίου βρίσκεται στον αρχαιολογικό χώρο της Αμφίπολης. Σώζεται σε μέτρια κατάσταση, ενώ η πρόσβαση σε αυτόν είναι εύκολη. Από την Εγνατία ακολουθούμε την έξοδο για Αμφίπολη, κι αφού διασχίσουμε το χωριό το συναντούμε μπροστά μας.

Ο πύργος χτίστηκε το έτος 1367 όπως μαρτυρεί επιγραφή, ως πρότινος εντοιχισμένη στο κτίσμα και σήμερα στο Μουσείο της Αμφιπόλεως: Κτήτορες ήταν οι Κωνσταντινοπολίτες αξιωματούχοι αδελφοί Ιωάννης Μέγας Πριμικήριος και Αλέξιος Μέγας Στρατοπεδάρχης, κάτοχοι γαιών στην περιοχή και ουσιαστικά φεουδάρχες Χριστούπολης και Θάσου. Παραχωρήθηκε λίγο αργότερα (σίγουρα πριν το 1384) από τον Ιωάννη, στη Μονή Παντοκράτορος.

Εκτός των άλλων, ο πύργος εξυπηρετούσε τη φύλαξη του «πόρου του Μαρμαρίου», γέφυρας επί του ποταμού Στρυμόνα. Συνέδεε το μικρό Βυζαντινό οικισμό του Μαρμαρίου με την πεδιάδα του Στρυμόνα και κατά συνέπεια εξυπηρετούσε τον κάθετο οδικό άξονα από την Εγνατία οδό προς τις Σέρρες και βορειότερα. Η γέφυρα αυτή περιγράφεται από το Θουκυδίδη ενώ υπολείμματά της σώθηκαν και εκτίθενται στο μουσείο.

Από το αρχικό κτίσμα διατηρείται ένας όροφος στεγασμένος και ο ένας μόνο τοίχος του δευτέρου ορόφου. Οι διαστάσεις της βάσης του πύργου είναι 10,7 x 10,0 μ., διατηρεί την περιμετρική του τοιχοποιία μέχρι το ύψος των 5 μ. και το μεγαλύτερο τμήμα του δυτικού τοίχου μέχρι 14 μ. περίπου. Το τμήμα της βόρειας τοιχοποιίας, που διασωζόταν μέχρι πριν μερικές δεκαετίες, έχει καταρρεύσει. Χαρακτηριστικό του πύργου είναι η κατασκευή του εξ ολοκλήρου σχεδόν από αρχαίο υλικό, γεγονός που μαρτυρά αφενός το πλήθος των αρχιτεκτονικών μελών στην αρχαία Αμφίπολη, αφετέρου την ένδεια σε υλικά και χρήματα λόγω της ταραγμένης περιόδου. Παρουσιάζει αξιοσημείωτη ομοιότητα με το σχεδόν σύγχρονό του, πύργο των Μαριανών.

Δημοσιεύθηκε στο τεύχος 13.

Πηγή φωτογραφίας: Kastra.eu

  • Τεύχος 32 – Αύγουστος 2025

    Τεύχος 32 – Αύγουστος 2025

Τελευταία άρθρα