Συνδρομή

horiatika.press@gmail.com

, ,

Ταξίδι στην Ιστορία: 6 χωριά για φθινοπωρινές αποδράσεις την 28η Οκτωβρίου

Προτάσεις για εκδρομές σε χωριά που συνδυάζουν την χαλάρωση και την ιστορική κληρονομιά

Φέτος, την 28η Οκτωβρίου, αφήστε πίσω την καθημερινότητα και αποδράστε σε χωριά που μαρτυρούν σημαντικές στιγμές της νεότερης ιστορίας μας, σε μέρη που συνδυάζουν την ιστορική βαρύτητα με το φυσικό κάλλος, χαρίζοντας στιγμές ηρεμίας και αναστοχασμού.

Αν ψάχνετε για μια απόδραση γεμάτη συναισθήματα και αναμνήσεις, αυτά τα χωριά θα σας γοητεύσουν όχι μόνο με την ομορφιά τους, αλλά και με τις μνήμες που φυλάσσουν και ξεδιπλώνουν στον επισκέπτη, προσφέροντάς του ένα ταξίδι στον χρόνο και στα γεγονότα που άφησαν ανεξίτηλο αποτύπωμα στην πορεία του έθνους.

Βίνιανη Ευρυτανίας

Η Βίνιανη είναι ορεινό χωριό στην Περιφερειακή Ενότητα Ευρυτανίας και βρίσκεται σε ένα όμορφο φυσικό περιβάλλον με καθαρό αέρα και ήπιο ορεινό κλίμα, ιδανικό για όσους αναζητούν ηρεμία και επαφή με τη φύση. Στις 10 Μαρτίου 1944, στο χωριό αυτό ορκίστηκε η Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης (Π.Ε.Ε.Α.), γνωστή ως «Κυβέρνηση του Βουνού», με πρόεδρο τον Ευριπίδη Μπακιρτζή – γεγονός που έκανε το όνομα του χωριού γνωστό σε όλη την Ευρώπη. Στο παλιό σχολείο λειτουργεί σήμερα το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης, ενώ από τη γύρω περιοχή ξεκίνησαν οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ για την ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου.

Μετά τον σεισμό του Φεβρουαρίου 1966, το όμορφο αυτό χωριό με τα παραδοσιακά σπίτια και τα αρχοντικά εγκαταλείφθηκε από τους περισσότερους κατοίκους του, καθώς οι ζημιές ήταν εκτεταμένες και πολλά κτίσματα κρίθηκαν ακατάλληλα για κατοίκηση. Σε απόσταση περίπου πέντε χιλιομέτρων δημιουργήθηκε η Νέα Βίνιανη, σε υψόμετρο 600 μέτρων, με νέο πολεοδομικό σχέδιο και τη στήριξη της πολιτείας. Σήμερα, ο επισκέπτης μπορεί να περπατήσει από τη Νέα Βίνιανη ως την Παλιά, από τον παλιό χωματόδρομο μέσα στη φύση (5 χλμ.), να περιηγηθεί στα καλντερίμια του εγκαταλελειμμένου χωριού και να επισκεφθεί το ξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου με την υπέροχη θέα προς τον Ταυρωπό ποταμό και τα επιβλητικά πέτρινα γεφύρια της περιοχής. Ο Ταυρωπός ποταμός προσφέρεται, επιπλέον, για canoe, rafting και trekking.

‘Αη Γιώργης, στην Παλαιά Βίνιανη. Πηγή φωτογραφίας: Δήμος Αγράφων

Καλάβρυτα

Τα Καλάβρυτα είναι χτισμένα στους πρόποδες του Χελμού σε υψόμετρο 735 περίπου μέτρων. Τα Καλάβρυτα ξεχωρίζουν για την πλούσια ιστορία και την πολιτιστική τους κληρονομιά. Το όνομα της πόλης προέρχεται από την εποχή της Φραγκοκρατίας και σημαίνει «καλές βρύσες», ενώ η περιοχή συνδέθηκε και με τη βυζαντινή αυτοκρατορία μέσω της οικογένειας των Παλαιολόγων. Η πόλη διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στους ξεσηκωμούς του 1770 και της Επανάστασης του 1821 υπό την καθοδήγηση του Παλαιών Πατρών Γερμανού. Αν και πυρπολήθηκε από τα τουρκικά στρατεύματα, η πιο τραυματική της περίοδος ήταν η Κατοχή κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν οι Γερμανοί κατακτητές διέπραξαν τη φρικτή σφαγή και κατέστρεψαν την πόλη.

Σήμερα, τα Καλάβρυτα αποτελούν έναν από τους πιο ζωντανούς και κοσμοπολίτικους προορισμούς της περιοχής, με έντονη τουριστική ζωή και πλήθος καταλυμάτων, εστιατορίων και καφέ. Η κωμόπολη λειτουργεί ως βασική πύλη για το Χιονοδρομικό Κέντρο, ενώ οι πλακόστρωτοι δρόμοι, τα πετρόχτιστα σπίτια και τα ιστορικά μνημεία, όπως ο Μητροπολιτικός Ναός, το Δημοτικό Μουσείο Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος και ο Τόπος Θυσίας στον λόφο Κάπη, αναδεικνύουν την πλούσια παράδοση της περιοχής. Κοντινές εκδρομές σε αξιοθέατα όπως το Μέγα Σπήλαιο, η Ζαχλωρού, το φαράγγι του Βουραικού με τον οδοντωτό σιδηρόδρομο, το σπήλαιο των Λιμνών και οι αρχαιολογικοί χώροι των Λουσών προσφέρουν μια ολοκληρωμένη εμπειρία για τον επισκέπτη.

Τα Καλάβρυτα. Πηγή φωτογραφίας: kalavrita-explore.com

Δίστομο Βοιωτίας

Το Δίστομο βρίσκεται στο δυτικότερο άκρο της Βοιωτίας. Το ήπιο, ορεινό του κλίμα και το καταπράσινο τοπίο του το καθιστούν ιδανικό προορισμό για σύντομες αποδράσεις. Ο επισκέπτης μπορεί να περπατήσει στα ήσυχα δρομάκια, να ανηφορίσει προς το Μαυσωλείο και τον Προφήτη Ηλία ή να απολαύσει έναν καφέ κάτω από τον αιωνόβιο πλάτανο της κάτω πλατείας. Λίγα χιλιόμετρα πιο κάτω, η παραλία κοντά στον οικισμό Άσπρα Σπίτια χαρίζει πανοραμική θέα στον Κορινθιακό κόλπο, ενώ στην ευρύτερη περιοχή, κοντά στο Στείρι, το Μοναστήρι του Οσίου Λουκά, γνωστό και ως “Αγιά Σοφιά της Ρούμελης”, προσκαλεί τον ταξιδιώτη να απολαύσει την πνευματικότητα του χώρου, τη θέα και τα τοπικά εδέσματα.

Το Δίστομο, πέρα από τον φυσικό του πλούτο, είναι ένας τόπος βαθιά φορτισμένος με ιστορική μνήμη. Κατά την Επανάσταση του 1821 έγιναν εκεί δύο μάχες, η πρώτη στις 9 Μαΐου 1825 και η δεύτερη τον Ιανουάριο του 1827. Αργότερα, κάτοικοι του Διστόμου συμμετείχαν στους Βαλκανικούς Πολέμους και στη Μικρασιατική Εκστρατεία. Στις 10 Ιουνίου 1944, τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής εκτέλεσαν σχεδόν ολόκληρο τον πληθυσμό του χωριού, σε μία από τις πιο τραγικές σφαγές της ναζιστικής κατοχής. Το Μουσείο Θυμάτων Ναζισμού και το Μαυσωλείο στο λόφο αποτελούν ζωντανά μνημεία μνήμης και αντίστασης. Στην περιοχή λειτουργεί και το Λαογραφικό Μουσείο, που παρουσιάζει την ιστορική διαδρομή και την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου.

Δίστομο Βοιωτίας. Πηγή φωτογραφίας: Hellinicaworld.com

Αμπελάκια Θεσσαλίας

Τα Αμπελάκια, παραδοσιακός οικισμός του νομού Λάρισας, βρίσκονται στις βορειοδυτικές πλαγιές του όρους Όσσα, στην είσοδο της κοιλάδας των Τεμπών. Το χωριό είναι γνωστό για τα επιβλητικά αρχοντικά του, τα οποία μαρτυρούν την οικονομική άνθιση που γνώρισε στο παρελθόν, κυρίως χάρη στην επεξεργασία και βαφή νημάτων με το χαρακτηριστικό κόκκινο χρώμα που παρήγαγαν από το φυτό ριζάρι (Ρούβια η βαφική – Rubia tinctorum). Σήμερα, διατηρούνται αρκετά από τα παραδοσιακά πετρόχτιστα αρχοντικά, οι γραφικές πέτρινες βρύσες και τα στενά σοκάκια που αναδεικνύουν την ιστορική γοητεία και την αυθεντικότητα της περιοχής.

Στα Αμπελάκια λειτουργούν ενδιαφέροντα μουσεία που αξίζουν την προσοχή σας, προσφέροντας μια βαθιά ματιά στην ιστορία του τόπου και της ευρύτερης περιοχής. Εκτός από το επιβλητικό Αρχοντικό Σβαρτς, θα έχετε την ευκαιρία να επισκεφτείτε το Λαογραφικό και Ιστορικό Μουσείο, το οποίο φιλοξενεί εκθέματα που αναδεικνύουν την καθημερινή ζωή των κατοίκων του χωριού κατά τις προηγούμενες αιώνες. Φυσικά, μην παραλείψετε το Μουσείο Αμπελακίων 1940-1949, έναν σημαντικό χώρο που λειτουργούσε ως κρυφή βάση για τον αντιφασιστικό αγώνα. Εδώ, τυπώνονταν εφημερίδες και άλλα έντυπα με αντιστασιακό περιεχόμενο. Με εκθέματα όπως πολύγραφο, ασύρματο και παλιές εφημερίδες, το μουσείο προσφέρει σημαντικές πληροφορίες για τη δράση της Εθνικής Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και του Εμφυλίου Πολέμου.

Το αρχοντικό Σβαρτς. Πηγή φωτογραφίας: taxidistithessalia.gr

Ανώγεια Ρεθύμνης

Τα Ανώγεια Ρεθύμνης είναι έδρα του ομώνυμου Δήμου στην Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης της Κρήτης. Στα Ανώγεια, οι επισκέπτες μπορούν να εξερευνήσουν την πλούσια ιστορία του χωριού μέσα από τις παλιές εκκλησίες, όπως του Αγίου Γεωργίου, του Αγίου Δημητρίου, της Κοίμησης της Θεοτόκου και του Αγίου Ιωάννη, με τις κατεστραμμένες τοιχογραφίες του 14ου αιώνα. Το χωριό είναι επίσης διάσημο για την τοπική παραγωγή υφαντών υψηλής ποιότητας, με τις γυναίκες των Ανωγείων να συνεχίζουν την παραδοσιακή τέχνη της υφαντικής.

Το 1941, στο χωριό ιδρύθηκε η Επιτροπή Απελευθερωτικής Δράσης. Από το 1941 έως το 1944, στον αγώνα κατά των Γερμανών κατακτητών, 104 Ανωγειανοί έχασαν τη ζωή τους. Για τον ηρωισμό και τις καταστροφές που υπέστησαν, το 1946, η πολιτεία απονεμήθηκε στα Ανώγεια τον Πολεμικό Σταυρό Α’ τάξεως και ην επόμενη χρονιά, η Κοινότητα Ανωγείων αναγνωρίστηκε ως Δήμος, προς τιμήν αυτών των γεγονότων. Στην πλατεία Αρμί δεσπόζει το Μνημείο Ολοκαυτωμάτων, με δύο ελληνικές σημαίες και μαρμάρινες επιγραφές που αναγράφουν τα ονόματα των πεσόντων και τη διαταγή του Γερμανού φρούραρχου για την ισοπέδωση του χωριού, γραμμένη σε τρεις γλώσσες.

Ανώγεια Ρεθύμνης. Πηγή φωτογραφίας: travel.gr

Νέα Κερδύλλια

Από τη λίστα δε θα μπορούσαν να λείπουν τα δικά μας Νέα Κερδύλλια, που βρίσκονται στη δυτική πλευρά του Στρυμονικού Κόλπου. Πρόκειται για τον μοναδικό παραθαλάσσιο οικισμό στην Περιφερειακή Ενότητα Σερρών. Σε μικρή απόσταση από το χωριό βρίσκονται οι σημαντικοί αρχαιολογικοί χώροι της Αμφίπολης και της Άργιλου, οι οποίοι αναδεικνύουν την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της Αρχαίας Μακεδονίας και αποτελούν ιδανική αφορμή για μια σύντομη πολιτιστική εξόρμηση. Ανατολικά, το Δέλτα του Στρυμόνα προσφέρει ένα μοναδικό φυσικό τοπίο, εκεί όπου τα γλυκά νερά ενώνονται με τα θαλασσινά, σχηματίζοντας ένα εντυπωσιακό οικοσύστημα.

Η μικρή απόσταση από τη Θεσσαλονίκη – μόλις 90 χιλιόμετρα – καθιστά τα Νέα Κερδύλλια ιδανικό προορισμό για σύντομες αποδράσεις και ήρεμες εκδρομές από την πόλη.

Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, η περιοχή βίωσε μια από τις πιο σφοδρές τραγωδίες, τη Σφαγή των Κερδυλίων το 1941, όταν 238 άμαχοι εκτελέστηκαν από τη γερμανική Βέρμαχτ ως αντίποινα για την αντάρτικη δράση. Το Μνημείο που έχει ανεγερθεί προς τιμή των θυμάτων, καθώς και το Μουσείο Ολοκαυτώματος, που βρίσκεται στο κέντρο των Νέων Κερδυλλίων, αποτελούν ζωντανά σύμβολα μνήμης, υπενθυμίζοντας τη φρίκη του πολέμου αλλά και τη δύναμη της ανθρώπινης αντοχής απέναντι στη βαναυσότητα και την καταστροφή.

Τα Νέα Κερδύλλια.
Πηγές: Δήμος Αγράφων, wondergreece.gr, ellinismos.gr, taxidistithessalia.gr, cretanbeaches.com, travel.gr

  • Τεύχος 33 – Σεπτέμβριος 2025

    Τεύχος 33 – Σεπτέμβριος 2025

Τελευταία άρθρα