Συνδρομή

horiatika.press@gmail.com

Η ιστορικός Μαρία Ευθυμίου σε μια αποκλειστική συνέντευξη στα “χωριάτικα”

“Τα χωρία είναι εκεί που παρήχθη ο βαθύτερος πυρήνας του πολιτισμού μας”.

“Τα χωριά είναι εκεί που παρήχθη ο βαθύτερος πυρήνας του πολιτισμού μας”.

Η Φωτεινή Γάλλου βρέθηκε στον Πολύγυρο και συζήτησε με την Ιστορικό και Ομότιμη Καθηγήτρια του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Μαρία Ευθυμίου για την Ιστορία, την σημασία των χωριών και την επιστροφή στην ύπαιθρο. Διαβάστε ένα απόσπασμα της αποκλειστικής συνέντευξης που παραχώρησε στα “χωριάτικα” δημοσιεύτηκε στο 29 τεύχος που κυκλοφορεί.

Μπορεί να αναστραφεί  ιστορικά αυτή η πορεία από  το χωριό στην πόλη; Υπάρχει κάποια γεγονός ή κάποιο έναυσμα που βλέπετε στον ορίζοντα που θα μπορέσει να μας κάνει να επιστρέψουμε στην ύπαιθρο;

Το γεγονός ότι πλέον ύπαιθρος και πόλη είναι κοντά λόγω των πολλών και καλών δρόμων  βοηθάει το να μένει κανείς στο χωριό έχοντας και την δυνατότητα να τρυγεί και τα καλά της  πόλης. Επίσης,  μπορείς να μένεις στο χωριό και η δουλειά σου να ‘ναι στη Νέα Υόρκη- αυτό ναι, μπορεί να παίξει ρόλο. Και ήδη μέχρι ένα βαθμό σε κάποιες περιοχές έχει παίξει ρόλο.

“Παίζει ρόλο να ξέρεις την τοπική ιστορία, αλλά την ξέρεις ήδη αρκετά γιατί όλο και κάτι θα ακούσεις από τον παππού ή τη γιαγιά, από τον φίλο και τον γείτονα. Ωστόσο αυτό δεν αρκεί, χρειάζεται να ξέρεις τη συνολική ιστορία, γιατί η τοπική ιστορία μπορεί να είναι και μονοδιάστατη. Την ιστορία του τόπου σου πρέπει να την ξέρεις κυρίως τοποθετημένη στον  μεγάλο πίνακα.”

Πιστεύετε ότι η Ελλάδα, στο κρίσιμο σημείο καμπής όπου βρίσκεται σήμερα, μπορεί να γνωρίσει ουσιαστική ανάπτυξη χωρίς στήριξη της υπαίθρου;
Οι Έλληνες ήταν, ιστορικά, γεωργοί, τεχνίτες και κτηνοτρόφοι, αλλά κυρίως έμποροι, της ξηράς και της θάλασσας. Εκεί έχουμε  μια τεράστια παράδοση, την οποία ξεχάσαμε σύντομα γενόμενοι μαζικά δημόσιοι υπάλληλοι, κυρίως τα τελευταία 50 περίπου χρόνια. Υπάρχουν μοντέλα επιβίωσης αλλά αυτό το οποίο εμείς τώρα ακολουθούμε – δηλαδή να μην έχουμε παραγωγή, τουλάχιστον αξιόλογη, και να στηριζόμαστε στον  τουρισμό κατά μεγάλον λόγο-  δεν θα οδηγήσει σε τίποτα ασφαλές. Γιατί στον τουρισμό, ένα αστείο πράγμα να συμβεί, μπορεί να μην έρθει ο αριθμός των τουριστών που περιμένεις και, αμέσως, θα υπάρχει κατάρρευση της οικονομίας. 

“Ο εμφύλιος πόλεμος 1943-49 είναι το σημείο καμπής της νεότερής μας Ιστορίας που μας κυνηγάει μέχρι σήμερα και μας φέρνει συνεχώς πίσω. Και που, βέβαια, έπαιξε καίριο ρόλο για την ερήμωση της υπαίθρου.”

Θεωρείτε ότι η ερημοποίηση των χωριών επηρεάζει την ταυτότητά μας;
Επηρεάζει εν τέλει την ταυτότητά μας ως προς την εξής πλευρά: τα χωριά είναι εκεί που παρήχθη ο πολιτισμός μας, ο βαθύτερος πυρήνας του πολιτισμού μας -όχι μόνον σε μας, γενικά σε όλες τις χώρες-   πολύ περισσότερο απ’ ό,τι στις πόλεις οι οποίες, όπως είπαμε και πριν, σχετικά πρόσφατα έχουν γιγαντωθεί τόσο στήνοντας, πλέον δυναμικά, το δικό τους πολιτισμικό στίγμα επίσης.Που, όμως, εμπεριέχει μεγάλους κινδύνους  -όπως συμβαίνει σε εμάς, τον τόσο επιρρεπή στον μιμητισμό λαό-  που, στις πόλεις μας τείνουμε να μιλούμε με αγγλικούς όρους διαγράφοντας το σπουδαιότερο στοιχείο τού πολιτισμού μας, την ελληνική γλώσσα. Γλώσσα που έχει ανθίσει μέσα από τον  λαϊκό πολιτισμό μας, τον πολιτισμό των χωριών μας  -τόσο των βουνών και των  κάμπων, όσο και των νησιών μας. Και μόνον τα δημοτικά τραγούδια να δει κανείς τι πλούτο γλώσσας έχουν και τι ομορφιά, καταλαβαίνει τι πολιτιστικό απόθεμα έχει δημιουργηθεί εκεί, μέσα στους αιώνες που κύλησαν.

Η πλήρης συνέντευξή στο 29 τεύχος που κυκλοφορεί.

  • Τεύχος 29 – Μάϊος 2025

    Τεύχος 29 – Μάϊος 2025

Τελευταία άρθρα