Συνδρομή

horiatika.press@gmail.com

5+1 φαγητά που μας έφτιαχνε η γιαγιά μας και θυμίζουν καλοκαίρι 

Αυτά τα πιάτα δεν τα ξεχνάς και κάθε φορά που τα φτιάχνεις, «ξαναγυρίζεις» στο χωριό.

Καλοκαίρι στο χωριό. Ο χρόνος κυλούσε αργά, τα μεσημέρια έκαιγαν και τα τζιτζίκια τραγουδούσαν χωρίς σταματημό. Ξυπόλητοι στις αυλές, με χώμα στα γόνατα και καρπούζι στο πρόσωπο, τρέχαμε ανέμελα, χωρίς ρολόγια και προγράμματα. Και πάντα, κάπου στο βάθος, από την κουζίνα ή το πέτρινο φουρνάκι του χωριού, ανέβαινε εκείνη η μυρωδιά. Η μυρωδιά της γιαγιάς. Του φαγητού της. Του καλοκαιριού.

Ας θυμηθούμε πέντε φαγητά που μας συντρόφευαν τότε, όχι απλώς σαν γεύσεις, αλλά σαν ζωντανές αναμνήσεις από μια εποχή γεμάτη απλότητα και ξεγνοιασιά.

1. Κεφτεδάκια με τηγανιτές πατάτες

Ήταν το πρώτο που μύριζες όταν έμπαινες στην κουζίνα της γιαγιάς. Το λάδι να τσιρτσιρίζει στο τηγάνι και μέσα να κολυμπάνε τα κεφτεδάκια και να ανεβαίνει η μυρωδιά από το κύμινο, το δυόσμο και το κρεμμύδι που είχε τρίψει στο χέρι. Κι οι πατάτες κομμένες στο χέρι να ροδίζουν πλάι τους. Καθόμασταν στο τραπέζι, με μια φέτα ψωμί κι ένα ποτήρι κρύο νερό. Τρώγαμε, και νιώθαμε πλούσιοι.

2. Γεμιστά

Η γιαγιά τα ξεκινούσε από νωρίς. Ντομάτες και πιπεριές, ανοιγμένες με προσοχή, γεμισμένες με ρύζι, μαϊντανό, κρεμμυδάκι. Όλη η αυλή μοσχοβολούσε όσο ψήνονταν στο φούρνο. Κάθε δάγκωμα ήταν και ένα κομμάτι απόγευμα στο χωριό, με τη γιαγιά να φυσάει το κουτάλι για να μην καούμε και να λέει: «Φάε παιδάκι μου, να μεγαλώσεις». Και μεγαλώναμε. Με εκείνη για οδηγό.

3. Μουσακάς

Τον έφτιαχνε πάντα Κυριακή και φρέσκες μελιτζάνες από τον μπαξέ. Όταν τον έβγαζε από τον φούρνο, μοσχοβολούσε το σπίτι, η γειτονιά, όλο το χωριό. Καθόμασταν κάτω από την κληματαριά, και η γιαγιά μάς σέρβιρε με πετσέτα στον ώμο το δικό της έργο τέχνης.

4. Κολοκυθάκια τηγανητά (φυσικά με γιαούρτι ή τζατζίκι) 

Μικρά, φρέσκα κολοκυθάκια, κομμένα λεπτές φέτες, πότε αλευρωμένα πότε σκέτα. Τα έφερνε στο τραπέζι με γιαούρτι ή τζατζίκι να τα κάνουμε βούτες. Εμάς μας τρέχανε τα σάλια ήδη από το τηγάνι και κλέβαμε κανά δύο πριν τα βάλει στο τραπέζι. Και ήταν η πιο νόστιμη μικρή αμαρτία στον κόσμο.

5. Τηγανητά ψαράκια με λεμόνι

Ο ψαράς περνούσε νωρίς το πρωί με το αγροτικό και από το μεγάγωνο ακουγόταν η φωνή του: «φρέσκα ψάρια, τσιπούρα, μπακαλίαρος, γαύρος». Κι η γιαγιά τον φώναζε με την πετσέτα να ανεμίζει, να περάσει και από εμάς. Τα καθάριζε με τα χέρια της, τα αλάτιζε, τα αλεύρωνε, και τα έριχνε ένα-ένα στο τηγάνι, να γίνουν τραγανά και χρυσαφένια. Τα σέρβιρε με μπόλικο λεμόνι, πλάι στις κόκκινες ντομάτες και τα δροσερά αγγουράκια. Τα τρώγαμε με δάχτυλα λαδωμένα και ήταν σαν να τρώγαμε το ίδιο το καλοκαίρι – αλάτι, ήλιο και νοσταλγία.

6. Χωριάτικη Σαλάτα

Καλοκαίρι στο χωριό χωρίς χωριάτικη σαλάτα δεν γίνεται. Από νωρίς το πρωί, η γιαγιά έκοβε τις πιο ώριμες ντομάτες από τον κήπο, τραγανά αγγουράκια, κρεμμύδι «να γλυκαίνει» και πιπεριά για μυρωδιά. Ήταν όλη η αυλή μέσα σε ένα μπολ. Πάνω έβαζε φέτα, ρίγανη, ελιές και μπόλικο λάδι, να βουτάμε το φρέσκο ψωμί.

Και κάτι για την γλύκα: Υποβρύχιο βανίλια

Το γλυκό που έμοιαζε με τελετή. Παγωμένο νερό σε ποτήρι και μια γενναία κουταλιά βανίλιας να βουτάει μέσα αργά, όπως βουτάει ο ήλιος στη θάλασσα το δειλινό. Το σήκωνε η γιαγιά με ιερότητα και μας το έδινε σαν να μας χάριζε ένα καλοκαιρινό θαύμα. Γλείφαμε το κουτάλι σαν να ήταν παγωτό. Κι ίσως να ήταν και καλύτερο.

Η γεύση της παιδικής μας ηλικίας δεν ήταν μόνο φαγητό. Ήταν καταφύγιο, ήταν παρηγοριά, ήταν το «σ’ αγαπώ» της γιαγιάς που δεν χρειαζόταν λόγια. Ήταν τα καλοκαίρια που δεν ξέραμε τι σημαίνει άγχος, τα απογεύματα που αποκοιμιόμασταν με τα τζιτζίκια και την τηλεόραση να παίζει σε επανάληψη κάποιο παλιό σίριαλ. 

*Η φωτογραφία αντλήθηκε από το περιοδικό Γαστρονόμος.

  • Τεύχος 30 – Ιούνιος 2025

    Τεύχος 30 – Ιούνιος 2025

Τελευταία άρθρα