Συνδρομή

horiatika.press@gmail.com

Οικονομολόγος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

Η ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΩΝ ΚΑΤΑΘΕΣΕΩΝ

  • Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΝΟΜΩΝ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ (Ν. ΔΡΑΜΑΣ- ΚΑΒΑΛΑΣ)
  • ΥΨΗΛΟΣ ΒΑΘΜΟΣ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΕΠ.

1) ΣΚΟΠΟΣ

Στο άρθρο αυτό εξετάζουμε τη διαχρονική εξέλιξη και συμπεριφορά των καταθέσεων στην Ελλάδα, με ειδική αναφορά στους νομούς της Ανατολικής Μακεδονίας (Ν. Δράμας, Ν. Καβάλας) και νομού Σερρών. Ως γνωστόν, ο νομός Σερρών διοικητικά εδώ και χρόνια ανήκει στην Περιφέρεια της Κεντρικής Μακεδονίας ενώ στο παρελθόν ανήκε στην Ανατολική Μακεδονία. Για τις ανάγκες του παρόντος άρθρου, οι (3) τρεις νομοί μαζί με τους νομούς Θεσσαλονίκης και Κιλκίς λαμβάνονται ως ένα δείγμα των νομών της χώρας.

Ο σκοπός του άρθρου αυτού είναι να μελετήσει και να εξετάσει τη συμπεριφορά των καταθέσεων στην Ελλάδα σε μια περίοδο έντονων οικονομικών ανακατατάξεων, όπως ήταν η οικονομική κρίση, τα capital controls, η πανδημία, η άνοδος του πληθωρισμού, κλπ.

2) ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ ΚΑΙ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ

Το παρόν άρθρο δεν αποτελεί μια δημοσιογραφική αναφορά, αλλά είναι προϊόν μελέτης και έρευνας. Για τη σύνταξη του άρθρου αυτού χρησιμοποιήθηκαν μια σειρά στοιχείων τα οποία αντλήθηκαν κυρίως από την Τράπεζα της Ελλάδος, ΚΕΤΕ, ΕΛΣΤΑΤ, κι άλλα, που είδαν το φως της δημοσιότητας. Όλα τα στοιχεία αυτά θεωρούνται αξιόπιστα και ακριβή.

Βασική παράμετρος της έρευνας και ανάλυσής μας είναι το σύνολο των καταθέσεων της χώρας ή ενός νομού, οι οποίες, ως γνωστόν, περιλαμβάνουν τις κατηγορίες καταθέσεων: Ταμιευτηρίου, προθεσμίας και όψεως.

Δεν περιλαμβάνονται τα Repos ή συμβόλαια επαναγοράς, όπως πάσης φύσεως επενδυτικές τοποθετήσεις, όπως αμοιβαία κεφάλαια, κλπ.

Σε ό,τι αφορά τους καταθέτες, γίνεται σύνδεση των καταθέσεων με τους λογαριασμούς και το ύψος των καταθέσεων σε επίπεδο της χώρας και του νομού.

3) ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ-ΑΞΙΟΛΟΓΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ-ΕΥΡΗΜΑΤΑ

Μετά τη συλλογή των στατιστικών στοιχείων, αυτά αποτυπώθηκαν υπό μορφή πινάκων προκειμένου να προσδιοριστούν οι αξιολογικοί δείκτες τόσο σε επίπεδο χώρας όσο και σε επίπεδο νομού.

Οι δείκτες που προσδιορίζονται μέσα από τις σχέσεις και τις τάσεις που σημειώνονται, μας οδηγούν σε χρήσιμα και αξιόπιστα συμπεράσματα.

Όπως αναφέραμε στο εισαγωγικό μέρος (παράγραφος 1), το άρθρο αυτό έχει ερευνητικό περιεχόμενο αφού η έρευνα χρησιμοποιεί στατιστικές μεθόδους ποσοτικής ανάλυσης (Quantitative Research) και πιο συγκεκριμένα τη μέθοδο της παλινδρόμησης.

Πιο συγκεκριμένα, από τη στατιστική ανάλυση προέκυψε ότι ο συντελεστής συσχέτισης (r 2 ) παίρνει τιμή r 2 =0,72, γεγονός που δείχνει τη συσχέτιση των δύο μεταβλητών. Η γραμμική συνάρτηση των δύο μεταβλητών δίνεται από τη σχέση y=1,3.x-87622 όπου y= καταθέσεις και x=ΑΕΠ.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Η στατιστική ανάλυση και ειδικότερα η μέθοδος της συσχέτισης και παλινδρόμησης ξεφεύγει από τους σκοπούς του παρόντος άρθρου. Χρησιμοποιήθηκε για να προσδιορίσει τη φύση και την ένταση της συσχέτισης μεταξύ των δύο μεταβλητών (καταθέσεις και ΑΕΠ).

Τέλος, άξιο ιδιαίτερης προσοχής είναι ότι το 72,5% των καταθέσεων έχουν καταθέσεις έως 1.000€!!

4) ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ

Σχέση ΑΕΠ – Καταθέσεων

Τα αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι το ΑΕΠ και οι καταθέσεις κινούνται παράλληλα στην Ελλάδα κατά την εξεταζόμενη περίοδο. Η άνοδος του ΑΕΠ συνοδεύεται από αύξηση των καταθέσεων, ενώ η ύφεση οδήγησε σε δραματική μείωση τόσο του ΑΕΠ όσο και των καταθέσεων. Αυτό αντανακλά τη στενή σύνδεση του διαθέσιμου εισοδήματος και της αποταμίευσης των νοικοκυριών και επιχειρήσεων με τη γενικότερη οικονομική δραστηριότητα.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι μετά το 2016, παρότι το ΑΕΠ ανακάμπτει με σχετικά αργούς ρυθμούς, οι καταθέσεις αυξάνονται ταχύτερα. Αυτό μπορεί να αποδοθεί σε αλλαγή της αποταμιευτικής συμπεριφοράς (π.χ. λόγω αβεβαιότητας, φορολογικών κινήτρων, αλλαγών στην κατανάλωση), αλλά και στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης προς το τραπεζικό σύστημα μετά την αποκατάσταση της σταθερότητας.

Γραφική Παρουσίαση

Το διάγραμμα επιβεβαιώνει τα παραπάνω: οι δύο σειρές ακολουθούν παρόμοια τροχιά, με εμφανή πτώση κατά τα έτη της κρίσης και μετέπειτα σταδιακή σύγκλιση. Η γραμμική τάση των καταθέσεων (κόκκινη διακεκομμένη γραμμή) δείχνει γενικά ανοδική μακροπρόθεσμα, παρά τις βραχυπρόθεσμες διακυμάνσεις.

Οριακές Παρατηρήσεις

  • Η ισχυρή συσχέτιση δεν συνεπάγεται αιτιακή σχέση: άλλοι παράγοντες (π.χ. δημοσιονομικές πολιτικές, τραπεζικές ροές, διεθνείς εξελίξεις) επηρεάζουν εξίσου τη δυναμική.
  • Το μοντέλο βασίζεται σε γραμμική υπόθεση, η οποία, αν και επαρκής σε αυτή τη σειρά, ενδέχεται να μην καλύπτει πλήρως μη γραμμικά φαινόμενα, ειδικά σε περιόδους έντονης κρίσης ή εξαιρετικών γεγονότων.

5) ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

Συνοψίζοντας, η ανάλυση της περιόδου 2004–2022 αναδεικνύει την ισχυρή σύνδεση μεταξύ του ΑΕΠ και των καταθέσεων στην ελληνική οικονομία. Η στατιστική συσχέτιση είναι σημαντική και αποκαλυπτική της σημασίας της οικονομικής μεγέθυνσης για την ενίσχυση της αποταμίευσης και της τραπεζικής σταθερότητας. Παράλληλα, το διάγραμμα οπτικοποιεί τη στενή αλλά όχι τέλεια συσχέτιση, με την περίοδο της κρίσης να αποτελεί σημείο καμπής τόσο για την οικονομική δραστηριότητα όσο και για την εμπιστοσύνη προς το τραπεζικό σύστημα.

Για τη χάραξη οικονομικής πολιτικής, τα ευρήματα αυτά υπενθυμίζουν τη σημασία των μέτρων που στηρίζουν το ΑΕΠ και την ευρύτερη οικονομική δραστηριότητα, αλλά και την ανάγκη περαιτέρω εμβάθυνσης σε παράγοντες που διαμορφώνουν την αποταμιευτική συμπεριφορά και τη ροή καταθέσεων.

Δημοσιεύθηκε στο τεύχος 32.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Δείτε ακόμη